2018Թ. ՀԱՅԱՍՏԱՆՅԱՆ ԳԱՐՆԱՆԱՅԻՆ ԻՐԱԴԱՐՁՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԵՎ ՖՐԱՆՍԱՀԱՅ ՀԱՄԱՅՆՔԻ ԱՐՁԱԳԱՆՔԸ
##semicolon##
«Թավշյա հեղափոխություն», հայկական համայնք, հին ու նոր համայնքնե, ֆրանսահայ համայնք, ինքնություն, CCAF, ՀԱՅԱՍՍԱ##article.abstract##
Ֆրանսիայում հայկական համայնքը բազմաբնույթ ու բազմաշերտ է, իսկ հայերի ինտեգրումը ֆրանսիական հասարակությանը տեղի է ունենում շատ արագ ու անխոչընդոտ։ Այսպես օրինակ, ֆրանսահայ բառի ֆրանսերեն թարգմանությունը՝ franco arménien, դրա վառ ապացույցն է, քանի որ առաջինը հերթին շեշտվում է տվյալ անհատի ֆրանսիացի լինելու հանգամանքը։ Ֆրանսահայ համայնքն ինքնակարգավորվող է, որտեղ հիմնական միջուկ համարվում է ավանդական1 համայնքը։ Նրանք այն անձինք են, ովքեր լինելով սերտ համագործակցության մեջ Ֆրանսիայի ՀՅԴ բյուրոյի հետ, առաջնային խնդիրներ են համարում Հայոց Ցեղասպանության ճանաչումը, Հայոց ցեղասպանության ժխտման քրեականացումը և Լեռնային Ղարաբաղի հիմնահարցը2 ։ Ավանդական համայնքից դուրս առանձին անհատներ և խմբեր են գործունեություն ծավալում (վերջին 15-20 տարիներին ՀՀ-ից արտագաղթածներ), ովքեր դժգոհ են Ֆրանսիայի ՀՅԴ բյուրոյի և Ֆրանսիայի հայկական ընկերությունները համակարգող խորհրդի (CCAF) վարած քաղաքականությունից՝ համարելով այն ոչ հայանպաստ3 ։
##submission.citations##
Վերջին 15-20 տարիների ընթացքում Հայաստանը լքած հայերը այսպես են բնորոշում ֆրանսահայ համայնքի այն ներկայացուցիչներին, ովքեր Ֆրանսիա են արտագաղթել Խորհրդային Հայաստանից, Ցեղասպանության տարիներին ու դրանից հետո։
Այս մասին իմ հետ հարցազրույցում նշեց փարիզաբնակ Հայկ Շահինյանը, ով Hayassa - ADAF-ի նախագահն է:
Նման դիրքորոշում կարելի էր լսել գրեթե բոլոր ելույթներում։ Շեշտվում էր այն հանգամանքը, որ եթե Ս․ Սարգսյանը և Ռ․ Քոչարյանը մինչև այժմ ոչ մի հայանպաստ գործ չեն արել (ՀՀ տնտեսական աճ, ներգաղթ, կոռուպցիայի վերացում), հետևաբար նրանց հետ գործունեություն ծավալող և անմիջական կապի մեջ գտնվող Մուրադ Փափազյանը ևս նույն քաղաքականության կրողն է: https://www.facebook.com/infoarmenie/videos/2058567741088192/, https://www.facebook.com/infoarmenie/videos/2058562304422069/
Թալին Փափազյանը՝ ֆրանսահայ համայնքի ակտիվ ներկայացուցիչ է, ով հետազոտական աշխատանք է իրականացնում Հարավային Կալիֆոռնիա համալսարանի Հայագիտության ինստիտուտում, https://www.youtube.com/watch?v=WixueeUZKOA
Այս հարցը ամենատարբեր առիթներով բարձրացվել է հայ համայնքի ներկայացուցիչների կողմից, https://www.facebook.com/infoarmenie /videos/2066618496949783/ 6 Մայիսի 6-ին իր ելույթում նշեց Hayassa - ADAF-ի նախագահ Հայկ Շահինյանը, https://www.facebook.com/infoarmenie/videos/2066663390278627/
Թալին Փափազյանի հարցազրույցը ՍԻՎԻԼՆԵԹ-ին, Arménie-Diaspora: la nécessité d’une relation horizontale, հունիսի 3, https://www.youtube.com/ watch?v=WixueeUZKOA
Ապրիլի 29-ին Փարիզում բնակվող հայերը հավաքվեցին Կոմիտասի արձանի մոտ, որտեղ Սոցիալ-դեմոկրատ Հնչակյան կուսակցության Փարիզի ներկայացուցիչ Գևորգ Սատչլյանը խոսեց ՀՀԿ-ՀՅԴ կոալիցիայի և Հայկական սփյուռքի մասին, https://www.facebook.com/infoarmenie/videos/2060516960893270/
Ապրիլի 17-ին Մարսելում բնակվող հայ երիտասարդներից Նոյեմի Փիրոյանը, Նարեկ Մատինյանը և Արսեն Պետրոսյանը կազմակերպեցին մարսելահայերի առաջին հավաքը, https://www.facebook.com/events/2016352822017671/
Մարսելում բնակվող հայերը ներխուժեցին Մարսելում ՀՀ Գլխավոր հյուպատոսարան, https://www.youtube.com/watch?time_continue=48&v=DxMxT3uOM-4
Մարսելի ՀՀ Գլխավոր հյուպատոսարանում հայ երիտասարդները տեսանկարահանել են դատարկ պատը, որտեղ ժամանակին կախված է եղել Ս․ Սարգսյանի նկարը, https://www.facebook.com/jorjo.darmenie/videos/10155658 915683681/?fref=ufi, այնուհետև հյուպատոսարանի առջև այրել են Ս․ Սարգսյանի նկարը, https://www.facebook.com/noyemi.piroyan.9/videos/202653 8777598798/
Համացանցում առցանց տեսանյութերի միջոցով տեղեկացնում են, որ Գլխավոր հյուպատոսարանի առջև հյուպատոսի խնդրանքով ավելի շատ ոստիկաններ են հավաքվել, քան ակցիայի մասնակիցներն են, https://www.facebook.com/noyemi. piroyan.9/videos/2026447494274593/
Nouvelles d'Arménie-ին Փարիզում գործող ֆրանս-հայկական լրատվական կայքէջ է, որը տեղեկատվություն է տարածում Հայաստանում և Սփյուռքում տեղի ունեցող իրադարձությունների մասին։ Nouvelles d'Arménie-ի տնօրենը Արա Թորանյանն է։ http://www.armenews.com/article.php3?id_article=157237
Վերջին 15-20 տարիներին Հայաստանը լքած, ինչպես նաև ավելի վաղ Ֆրանսիա տեղափոխված հայերի մի զգալի մասը պնդում էր, որ Ֆրանսիայում գործող հայկական պետական կառույցների ղեկավար կազմերից և ոչ մեկը չի ընտրվել ֆրանսահայերի անմիջական ընտրությամբ (ղեկավար կազմում կան նաև անձինք, ովքեր չունեն հայկական ծագում) և չեն զբաղվում համայնքի ներսում առկա խնդիրների լուծմամբ։
Սարո Մարդիրյանի ֆեյսբուքյան տեսանյութը ՀՅԴ-ի գործունեության վերաբերյալ և հայերի արձագանքը, տեսանյութը դիտվել է ավելի քան 3,500 անգամ, ապրիլի 25, https://www.facebook.com/Saro.Mardiryan/videos/10156738499268115/
